در خدمت جناب عبدالهی ریاست محترم «اتحادیه اشیاء قدیمی و صنایع دستی» هستیم در ابتدا از ایشان می‌خواهیم اگر پیش از شروع مصاحبه مطلبی به عنوان مقدمه مد نظرشان هست بفرمایند تا استفاده ببریم.
با سلام و درود بسیار و سپاس فراوان از شما که در زمینه فرهنگ سازی و اطلاع‌رسانی در حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی برای عموم مردم زحمت می‌کشید و تلاش می‌کنید و اخبار و اطلاعاتی را که در این حوزه وجود دارد رسانه‌ای می‌کنید، من به نوبه خودم بسیار خوشحال هستم از اینکه با شما آشنا شدم و در این مصاحبه شرکت می‌کنم.
لطفا پس از معرفی خودتان، در مورد اهداف، شرح وظایف اتحادیه اشیاء قدیمی و صنایع دستی توضیح بفرمایید.
من سید محمد عبداللهی هستم رئیس اتحادیه اشیاء قدیمی و صنایع دستی که پس از قبول مسئولیت این اتحادیه به کمک همکاران مبادرت به تنظیم یک برنامه راهبردی نمودیم و به صراحت عرض می‌کنم ما تنها اتحادیه‌ای هستیم که چنین برنامه راهبردی همه جانبه منطبق بر اهداف ملی و خرد جمعی و همت جمعی تهیه کرده ایم بااین شعار که «همه جای ایران سرای من است». به این معنی که هر چند اتحادیه ما رسما برای تهران است اما نیت ما این است که دیدگاه ملی داشته باشیم و همه هنرمندان کشور را مد نظر بیاوریم.
برای این منظور هم شاخص‌های اصلی تعریف کرده ایم؛ اول اینکه «آرشیو هنرمندان-ایران زمین» را تدارک دیده ایم، بعد از آن به کمک همین هنرمندان آثار شاخص هم رشته از صنایع دستی و هنرهای سنتی را شناسائی می‌کنیم. سپس این آثار شاخص و ممتاز و حتی آثار عادی هنرمندان ممتاز را برندسازی خواهیم نمود. بعد که اثر برند شد برای آن استاندارد تعرفی می‌کنیم و در نهایت هم در بحث عرضه اثر و کالا، کار هنری هنرمند را مطابق روز و به سلیقه روز بازار نزدیک می‌کنیم.
برای اینکه ما دیدگاهمان ملی است و باید صنایع دستی را در سیطره جهانی هم معرفی کنیم پس بایستی خیلی از مسائل محیطی و استانداردهای محیط زیستی را رعایت کنیم. فرض بفرمایید ما رنگ مسی داریم در سفال، که در آن سرب وجود دارد این را بایستی جایگزین کنیم. حالا در برنامه راهبردی برای رفع این قبیل مشکلات چاره اندیشیدیم. با شرکت‌های دانش بنیان و با دانشگاه‌ها که الان پایان نامه‌ها معضلی شده است و بعضی دانشجویان پایان نامه می‌خرند – ولی ما در تعاملی که دانشگاه با هنر و سایر دانشگاه‌ها داشتیم با پیش گذاشتیم و مطالبی را که در مرحله اول هم تولید کننده استفاده می‌کند. و هم عامه مردم، این نوع مطالب را در صدر مطالب مربوط به پایان نامه‌ها قرار بدهیم و ببینیم اگر پایان نامه‌ای برای انجام تحقیقاتش نیاز به هزینه دارد.
هزینه‌هایش را ما تقبل کنیم، یا اینکه ما هزینه چاپش را پرداخت می‌کنیم یا یک جایزه نفیس صنایع دستی تقدیم یم کنیم، به این وسیله تحقیقات این دانشجوی عزیز هدف پیدا می‌کند و دانشجو هم در این اثنا با بازار با سبک هنرهای دستی بیشتر اخت شده و نهایتاً اینکه توانسته است قبل از فارغ التحصیل شدن یک تعاملی با بازار پیدا کند. این خلاصه از برنامه راهبردی ماست.
ما در برنامه راهبردیمان نسبت به روش فعلی برگزاری نمایشگاه در سطح کشور مخالف هستیم دلائلی هم که داریم این است که ما در برگزاری نمایشگاه با اهدافی که با عنوان عرضه کالا مطرح می‌شود یا معرفی تولیدکنندگان، ابتدا بایستی در 2 رسته یا در 2 شاخه آمارگیری صورت بگیرد چون این آمارها مهم است. ما هزینه کردیم و در یک فرصتی قشر عظیمی به نمایشگاه مراجعه کرده‌اند و این قشر از همه سطوح هستند؛ غنی، فقیر، تحصیلکرده، عامی، با برداشت‌ها و سلیقه‌های مردم آشنا می‌شویم. مثلا رنگ و شکل خاصی را که مردم می‌پسندند شناسائی می‌کنیم یعنی امر بایستی در کار نمایشاه‌ها لحاظ شود، مطلب دوم این است که ما از این فرصت طلائی استفاده کنیم، بیائیم در نمایشگاه مثل یک هایپرمارکت که می‌خواهید 2 مورد کالا بخرید، ولی در انتها می‌بینید سبد کالایتان پر می‌شود چون اصل اقتصاد برای فروش بیشتر دسترسی آسان است، وقتی دسترسی آسان باشد و شما به این مسئله اعتقاد داشته باشید که قیمت مناسب است شروع به خرید می‌کنید و فرصت را از دست نمی‌دهید. ما هم در نمایشگاه بایستی به لحاظ فرهنگی غرفه‌ها با یک غرفه را اختصاص بدهیم به مطالب، کتب و نشریات در مورد همان نمایشگاه که شخص مثلا در مورد بافت‌های مختلف مملکت کتاب در آن غرفه وجود داشته باشد.
درباره سفال کتاب وجود داشته باشد، درباره تاریخ سفال هست، بعد هر غرفه‌ای به صورت یک نمایشگر بسیار اجمالی یک برند داشته باشد به این صورت که مثلاً یک شخصی که کار سفال می‌کند روی یک بنر مشخصات خودش، نوع سفالی که کار می‌کند و نوع سبکی که به کار برده است اطلاعات مختصر و مفیدی را در اختیار بازدیدکننده قرار بدهیم. موضوع بعد ایرادات و اشکالاتی است که خود غرفه دارها دارند؛ چیدمان غرفه، نورغرفه، معماری غرفه، امکانات رفاهی غرفه مواردی است که باید دیده شوند. در این غرفه‌ها باید برای غرفه داری که از راه نزدیک آمده است با غرفه داری که از راه دورتری آمده ضرایب متفاوتی در نظر گرفته شود. هزینه اسکان و غذا را برای این جور افراد بایستی لحاظ کنیم. لذا ما اعتقاد داریم که نمایشگاه یک فرصت طلائی است، به این صورت که بیائیم مردم را جمع کنیم، صرفا به این شکل نباید باشد. موضوع بعد اینکه اگر قرار است به فکر برپائی نمایشگاه در دراز مدت هستیم بایستی کالا و محصول دارای بهترین کیفیت باشد. یعنی مردم نسبت به غرفه‌ها اعتماد پیدا کنند و در حقیقت برای غرفه‌ها اعتماد سازی صورت بگیرد.
اینها مواردی بود که ما در برنامه‌های راهبردی که گفته شد، لحاظ کرده ایم. منتهی در این موارد ما از سازمان میراث فرهنگی و دیگر سازمان‌های مرتبط با این موضوعات چابک‌تر هستیم.
منظور شما از چابک‌تر چیست، در این مورد هم توضیح بفرمایید.
در سازمان میراث فرهنگی و سازمان‌های دیگر زیرشاخه‌ها و قسمت‌های متعددی می‌بینیم واحدهای متعدد، معاونت‌های متعدد، ادارات مختلف ولی دراتحادیه اینطور نیست، اتحادیه هیئت مدیره دارد که تمام مسئولیت‌ها و بیشترین تصمیم گیری‌ها با مدیرعامل و رئیس اتحادیه است. نیازی نیست که مسائل و موضوعات به چرخه بروکراسی اداری بیفتد. تصمیم‌گیری ما بسیار سریع است و می‌توانیم بسیار کوتاه و سریع تصمیم‌گیری کنیم و مثل ادارات و سازمان‌های دیگر ثقیل نیستیم.
اگر ما بخواهیم این چابکی مد نظر جنابعالی را به طور محسوس و در عرصه عمل و اجرا مشاهده کنیم چه مثالی را به عنوان شاهد معرفی می‌کنید؟
متاسفانه در کشور ما هنوز هم این چنین است که برای معرفی و تشخیص کارآمدی یک فرد رزومه او را بررسی می‌کنند تا بدانند پست‌ها و سمتی‌های قبلی و متعدد او چه بوده است، در حالی که این روش در دنیا سالهاست که منسوخ شده است، ما باید کارنامه مدیریتی افراد را مهم بدانیم. من 3 سال قبل در اتحادیه اشیاء قدیمی و صنایع دستی به عنوان رئیس اتحادیه مسئولیت گرفتم. ما در اینجا عاشقان هنرها و صنایع دستی هستیم، چرا؟ چون ما پولی را دریافت نمی‌نیم. اصلا در اینجا هیئت مدیره درآمدی را اکتساب نمی‌کند.
پس هزینه‌های نگاهداری اتحادیه چطور تامین می‌شود؟
برای همه اصناف این طور است که یک شهریه سالانه دارند که می‌گیرند برای کارمندان، 20 درصد آن را هم به اتاق اصناف می‌دهند، لذا وقتی که ما به اینجا می‌آئیم بایستی عاشق باشیم. مثل کسانی که برای راهپیمایی اربعین مسئولیت یک موکب را برعهده می‌گیرند و می‌گویند مثلا در مسیر نجف تا کربلا موکب 10 من هستم و رایگان و با عشق و علاقه به زائران سرویس می‌دهید کار ما در این اتحادیه هم همینطور است. این بزرگترین فرق و امتیاز ماست، که با عشق و علاقه این کار را می‌کنیم. درباره کارهایی که انجام شده هم باید بگویم ما برنامه اعطای نشان اعتماد به فروشندگان صنایع دستی را پیش رو داشتیم که این مراسم را در موزه فرش و با همکاری سازمان میراث فرهنگی اجرا کردیم. نشان اعتماد به آن دسته از فروشندگان صنایع دستی اعطا می‌شود که به اصطلاح جنس آنها جور باشد و انواع هنرها را در فروشگاه داشته بانشد، دکور خوبی داشته باشند، با توریست و مشتری برخورد مناسبی داشته باشند. ما در برنامه راهبردی مان روی این نکته تاکید کرده ایم؛ تحت عنوان «کاسب حبیب الله».
وقتی نشان اعتماد به کسی داده شد، گیرنده آن از پرداخت مالیات معاف است. اما چیزی که در این میان خیلی مهم است و عدم رعایت آن قابل اغماض نیست یکی برخورد درست با توریست است، دیگری قیمت مناسب کالاست و بعد از آن کیفیت مرغوب و بدون نقص کالاست.
این اقدام سرمایه‌ای است که در جهت توسعه پایدار مملکت. یک توریست تا وقتی که به کشور ما نیامده است خارجی محسوب می‌شود ولی وقتی که وارد کشور شد سفیر ما خواهد شد.
حالا به پاس این قضیه ما آمدیم دو نفر کاسب را انتخاب کردیم. نکته اینجاست که ما در انتخاب مان از وجود کاسب‌ها و فروشندگانی که جزء اقلیت‌های مذهبی محسوب می‌شوند هم حتماً استفاده می‌کنیم. بنابراین، اقدام ما در جهت تقدیر از کاسبان نمونه صنایع دستی از جمله اقداماتی است که شما درباره آن پرسیده بودنید و چابکی ما را در اجرای برنامه راهبردی مان نشان می‌دهد.
اقدام بعدی ما در جهت معرفی تولیدکنندگان برتر است که به نام آها تمبر چاپ می‌کنیم. یکی از ملاک‌های ما برای انتخاب تولیدکننده برتر این است که مشتری بایستی طیب خاطر داشته باشد از نظر کمیت و کیفیت کالا. یکی از این تولیدات برتر آبکاری است که بدون هیچ گونه عذری دارای سه سال ضمانت است. وقتی شما طلا می‌خرید و بعد می‌خواهید بفروشید آب کردنی محسوب می‌شود اما تولیدکننده برتر ما درصدی از قیمت فعلی کالا را به شما پرداخت می‌کند – و همه کالا را آب کردنی محسوب نمی‌کند واین به نفع شماست- وقتی ما برنامه راهبردی مان را آماده کردیم از متولیان و کسانی که مشمول این برنامه بوند دعوت کردیم و برنامه را در معرض نگاه و مطالعه آنها قرار دادیم؛ از شرکت‌های تعاونی صنایع دستی، از میراث فرهنگی … به آنها گفتیم به تجزیه و تحلیل این برنامه راهبردی بپردازند تا در صورتی که درست است همه امکانات را تجمیع کنیم.
با شما تعامل پیدا کردند؟
بلی ولی فقط در حد شفاهی
در بند (3) پشتیبانی هنرمندان توانا در صورت همکاری و حمایت هنرمندان نوپاست. ما کانالی را ایجاد کرده ایم که بزرگترین و معتبرترین کانال صنایع دستی است. تنهاکانالی است که گواهی تائیدیه دارد؛ به نام هنر ایران زمین. خواهش ما این است که شما این موضوع را حتما رسانه‌ای کنید؛ به خاطر اینکه منفعت ملی دارد. به عنوان مثال جنابعالی یک کار صنایع دستی دارید، آن را می‌آورید، ما از شما می‌پرسیم «قیمت کار شما چند است؟» شما یک قیمتی اعلام می‌کنید و ما اگر ببینیم قیمت اعلامی شما گران است قیمت کارشناسی را به شما می‌گوئیم. اگر ایرادی داشته باشد به شما اعلام می‌کنیم. اگر باب سلیقه روز بازار نباشد باز هم به شما اعلام می‌کنیم.
ما برای آثار تایید شده گواهی اصالت صادر می‌کنیم و در سایت اتحادیه ثبت می‌کنیم. گواهی و سرتیفیکیت که ما برای یک محصول صادر می‌کنیم به زبان فارسی و انگلیسی است. مشخصات و شکل کالا و گواهی امضای کارشناسان اتحادیه به همراه مهر در این گواهی ثبت می‌شود و بلافاصله وارد سایت می‌شود. یک برگه از همین گواهی نیز در اختیار صاحب اثر قرار داده می‌شود. متاسفانه در ایران این کار کمتر صورت گرفته است و ما از این بابت عقب هستیم. وقتی شما یک اثر روس یا فرانسوی یا یک اثر چوب یا بلور را خریداری می‌کنید اینها دارای شناسنامه هستند، شناسنامه هم باعث می‌شود که جلوی جعل گرفته بشود و آمار جعل پایین بیاید. ما با اینکار داریم این نگرش را ایجاد می‌کنیم که هنر ممتاز یک نوع سرمایه‌گذاری است.
