گفتگو با عباد اله محمدولی
رییس سابق و عضو «اتحادیه صنف تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا، جواهر و سنگ‌های قیمتی»
«طلا، جواهر و سنگ‌های قیمتی» عبارتی وسوسه انگیز و اشتها آور است که حالا نام یک اتحادیه را هم بر خود دارد؛ «اتحادیه صنف تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا، جواهر و سنگ‌های قیمتی» اغراق نیست اگر بگوئیم همین صنعت و زیرشاخه‌های متعدد آن کافی است تا اقتصاد و ثروت کشور 80 میلیونی ایران را دیگرگون کند و از وابستگی بودجه سالانه و اقتصاد مملکت به نفت به شدت بکاهد. در همین راستا با آقای عبادالله محمد ولی رئیس سابق و عضو اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا، جواهر و سنگ‌های قیمتی، گفتگوئی صورت گرفته و ظرفیت‌ها و توانائی‌ها و همچنین چالش‌های پیش روی این صنعت به بحث گذاشته شده است.
– به عنوان اولین پرسش بفرمایید که چند سال است در حرفه طلاسازی و طلافروشی فعالیت دارید؟
من از بهار سال 1350 تا به الان یعنی در حدود 46 سال است که در این شغل مشغول به کار هستم.
– آیا پیش از شما کسی از بستگان و اقوام تان به این حرفه وارد شده بود یا اینکه شما ابتدا به ساکن شغل طلاسازی را انتخاب کرده اید؟
قبل از من، دائی‌ام به نام ماشاالله اسماعیلی هم طلاساز بود به همین خاطر من و برادرهای دیگرم هم به این مسیر کشانده شدیم. حرفه طلاسازی رسته‌ها و زیرشاخه‌های مختفی دارد. خود من از پادوئی شروع کردم بعد وارد رسته اره کاری شدم. بعد از آن هم یک مدت ریخته گری کار کردم. تا اینکه نهایتاً النگوسازی را برگزیدم و ادامه دادم و دیگر در این رسته ماندگار شدم.
– طلاسازی به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و مطرح‌ترین رشته‌های صنایع دستی محسوب می‌شود که امروزه مثل بسیاری از صنایع و حرفه‌های دیگر دوران دشواری را از سر می‌گذراند. شما به عنوان یک پیشکسوت چه راهکاری را برای برون رفت از این شرایط پیشنهاد می‌کنید؟
همان طوری که قبلاً اشاره کردم من در حدود 46 سال تجربه کار و اشتغال در حوزه طلا سازی و فروش طلا را در کارنامه خود دارم. علاوه بر این سعی کردم از تحصیلات روز وجدید عقب نمانم. به همین دلیل همزمان با ورود به این حرفه به صورت شبانه ادامه تحصیل دادم تا با ترکیبی از تجربه و تحصیل در کارم موفق باشم. حالا و بعد از به دست آوردن این تجربه کلان به نظرم می‌رسد که بایستی زمینه کاربردی کردن هر چه بیشتر این تجربیات با همکاری «اتحادیه تولید طلا و جواهر و سنگ‌های قیمتی» و «ان‌جی او»ها و همچنین دولت فراهم آورده شود و بخش تولید رونق پیدا کند واشتغال لازم در بخش طلا ایجاد شود. چیزی که در این میان مهم است نقش اتحادیه‌های صنفی است. این اتحادیه‌ها در تعدادی از کشورها نقش تعیین کننده‌ای در سرنوشت سیاسی و اجتماعی احزاب و سیاستمداران و دولتمردان دارند با برخورداری از پشتوانه ضمانت اجرائی نقش آفرینی می‌کنند و بسیار تاثیرگذار هستند.
در ایران هم یک اتحادیه صنفی قوی در حوزه طلا به خوبی می‌تواند برای عبور اعضای صنف و اتحادیه از شرایط دشوار و نابسامان موثر و تغیین کننده باشد؛ این راهکاری است که من پیشنهاد می‌کنم.
– لطفا مقداری در مورد قابلیت‌های صنعت طلاسازی در امر اشتغال و رونق اقتصادی توضیح دهید.
ایران دارای یک بازار 80 میلیون نفری است و روز به روز هم بر جمعیت آن افزوده می‌شود. این 80 میلیون نفر به مناسبت‌های تولد، ازدواج، مهمانی، عروسی، ترفیعات شغلی و اداری و مراسمات و جشن‌های دیگر، به همدیگر کادو و هدیه و چشم روشنی می‌دهند و در غالب اوقات این کادو و هدیه از جنس طلا است.
همین امر یک بازار چند ده تنی را در بخش طلا ایجاد و فعال می‌کند و گردش مالی قابل توجهی به وجود می‌آورد، که اگر درست هدایت شود نقش و تاثیر آن در ایجاد شغل و رونق تولید واقتصاد انکار ناشدنی است و هزاران نفر سرگرم کار و کوشش خواهند شد. از سوی دیگر، بحث صادرات را داریم. حرفه و صنعت طلاسازی به لحاظ قابلیت‌ها و جایگاهی که در عرصه اقتصاد در میان مردم جوامع گوناگون دارد ارزآوری بسیار بالائی دارد و چنانچه بر روی ظرفیت صادراتی آن تمرکز لازم صورت بگیرد و به خوبی هدایت شود به صورت یک منبع عظیم و قابل اتکا در تامین ارز کشور در خواهد آمد.
– معمولا صنایع دستی ارزش افزوده قابل توجهی را ایجاد می‌کنند؛ آیا صنعت و حرفه طلاسازی هم این چنین است؟
البته! این صنعت از هنگام استخراج تا تبدیل آن به شمش و مفتول و بعد نقش دهی و نقش پذیری در انواع زینت آلات مثل النگو و دستبند، گردنبند، سینه ریز، انگشتر و زینت آلات دیگر، از راه تبدیل یک فلز غیرآهنی به اشکالی از اشیاء قیمتی و با ارزش به طور مرتب ارزش افزوده ایجاد می‌کند و بر بهای آن افزده می‌شود و به همین دلیل قابلیت شکل پذیری و هنرنمائی فراوانی دارد و برای کسی که دراین رشته فعالیت می‌کند منبع خوبی از ارزش افزوده فراهم می‌آورد. یک نکته دیگری که نباید از ذکر آن غافل شد این است که صنعت طلا یک صنعت سبز است و اصلا آلودگی زیست محیطی ایجاد نمی‌کند. به این ترتیب که در پرداخت وشکل دهی این فلز با ارزش از همان ابتدا تا زمانی که یک محصول نهائی تولید می‌شود ترکیباتی مثل چوب و چرم و پلاستیک با پایه طلا به کار می‌رود و از ترکیبات آلاینده برخی دیگر از صنایع در این صنعت خبری نیست.
– یکی از ویژگی‌های صنایع دستی و هنرهای سنتی جذب گردشگر داخلی و خارجی است. در این مورد حرفه طلاسازی چه حرفی برای گفتن دارد؟
همانطور که می‌دانید موزه‌ها در هر کشوری از جمله جذابیت‌های آن کشور به حساب می‌آیند و از مقصدهای گردشگران به شمار می‌روند. تاریخ 7 هزار ساله هنر، تمدن و فرهنگ ایرن نیز در این مورد گفتنی‌های بسیار دارد و اگر همت و تدبیر درستی به کار برده شود گردشگران خارجی و حتی داخلی خواهند توانست از دست آفریده‌های تاریخی و معاصر هنرمندان سرزمین هنر پرور ایران بازدید کنند و با خاطر و خاطراتی خوش به دیار و موطن خودشان برگردند. از این گذشته بازارهای فروش طلا و طلافروشی‌ها در هر شهری از شهرهای کشور می‌توانند پذیرای مسافرانی باشند که هدف یا یکی از هدف‌های آنها از سفر به ایران خرید طلا بوده است. این قبیل گردشگران با مراجعه به مغازه‌های طلا فروشی کشور هم می‌توانند زیباترین نمونه‌های کاردستی و هنر سنتی در زمینه طلا را انتخاب و خریداری نمایند و هم به بازار طلافروشی‌ها رونق ببخشند.
– از شما به عنوان عضو «اتحادیه صنف فروشندگان طلا، جواهر و سنگ‌های قیمتی» و یکی از اعضای با سابقه و فعال در این اتحادیه می‌پرسم که برنامه‌های پیش روی شما برای سال آینده چیست؟
اتحادیه صنف فروشندگان طلا، جواهر و سنگ‌های قیمتی با برخورداری از یک هیئت مدیره قوی و کارآمد سعی کرده است ضمن ترسیم یک نقشه راه مقصد این صنف را به خوبی و به گونه‌ای شفاف مشخص سازد، به این معنی که بدانیم در کجا قرار داریم و به کجا باید برویم و برای این مهم هم بسترسازی لازم در حال شکل‌گیری است. در مجموعه به آینده بسیار خوش بین هستم و به عنوان یک سرباز ایرانی که در جبهه و سنگر اقتصاد و تولید مشغول فعالیت و همچنین حراست از دستاوردهای پیشینیان است در خدمت این صنف هستم و افتخار می‌کنم که در ایران متولد شده‌ام و در همینجا زندگی می‌کنم. ما باید قدر داشته‌های خودمان را بدانیم.
– همچنان و در همه جا بحث از وابستگی اقتصادی ایران به نفت مطرح است. آیا صنعت طلاسازی می‌تواند در کاهش این وابستگی نقش داشته باشد؟
صریح و بی مقدمه بگویم که صنعت طلاسازی می‌تواند جایگزین شیرینی برای نفت باشد و اگر روزی زیرساخت‌ها و مقدمات این امر فراهم شود صحت و ادعای اینجانب معلوم می‌شود. گردش 1200 میلیاردی این صنعت در دنیا بهترین گواه و شاهد بر چنین ادعایی است و اگر ما بتوانیم در چشم انداز برنامه‌های کلان اقتصادی آینده افق و مسیر این حرفه را روشن و ریل‌گذاری کنیم، بدون شک نیل به توفیقات اقتصادی دور از دسترس نخواهد بود. اما در حال حاضر متاسفانه سهم ما از این گردش مالی 1200 میلیاردی رقمی نزدیک به صفر است.
– در حال حاضر چالش‌ها و مسائل قانونی و برنامه‌ای پیش روی صنف طلا و جواهر کدام است؟
مسائل مربوط به تامین اجتماعی، بحث مالیات بر ارزش افزوده و موارد دیگری که کم و بیش در هر کسب و کاری وجود دارد در صنف طلاسازی هم به چشم می‌خورد. متاسفانه در برهه‌هایی از زمان، بزرگان و پیشکسوتانی که در این صنف متولی بوده‌اند و مسئولیت داشته اند، شاید نتوانسته‌اند برنامه‌ها و طرح‌های کارآمد و قابل قبولی را به منظور معرفی صنعت و هنر طلاسازی به مسئولین و دولتمردان ارائه دهند تا از آن طریق زمینه پویائی و شکوفائی این حرفه فراهم شود. در حالی که اگر این صنعت به درستی و زیبائی معرفی شود و موضوعاتی مثل بودجه، قوانین، آیین نامه‌های صادراتی، بیمه، گمرک، تعامل با بانک مرکزی در حوزه طلا و جواهر تشریح و حلاجی شود، در آن صورت توسعه و رونق دور از دسترس نخواهد بود. ما موظف هستیم امنیت کسب و کار را بالا ببریم تا سرمایه هائی که در صنعت طلا و جواهر وجود دارد از این صنعت خارج نشود. برای حفظ و ارتقای امنیت کسب و کار هم لازم است. با بانک‌ها برای تامین وام ارزان تعامل داشته باشیم، دولت هم بایستی در کنار اصناف و همچنین صنف طلا و جواهر باشد و در زمینه‌هایی همچون بخشودگی برخی جریمه‌ها، محقق شدن معافیت‌های مالیاتی و حمایت‌هایی از این دست اقدام کند و به یاری ما بیاید.
